Phạm Tín An Ninh Ngày 6 tháng 10 năm 2023
Tác giả, nhà viết kịch và nhà thơ người Na Uy Jon Fosse đã được vinh danh là người giải thưởng Nobel Văn học.
Viện Hàn lâm Thụy Điển Hôm nay thứ Năm cho biết đó là nhờ “ những vở kịch và văn xuôi sáng tạo đã mang lại tiếng nói cho những điều không thể diễn đạt được”.
Với giải thưởng, Fosse sẽ nhận được 11 triệu kronor Thụy Điển (822.000 bảng Anh).
Ông thừa nhận mình “choáng cường và có phần sợ hãi” trước tin này.
Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Støre tuyên bố: “ Toàn bộ đất nước Na Uy xin chúc mừng và tự hào ngày hôm nay!” . Ông viết rằng giải thưởng là “ sự công nhận tuyệt vời về một tác giả độc gây ấn tượng và khiến mọi người trên toàn thế giới cảm động” .
Các tác phẩm lớn của người đàn ông 64 tuổi nổi tiếng này, được viết bằng cách phổ biến Nynorsk của tiếng Na Uy, bao gồm loạt tiểu thuyết Septology, Aliss at the Fire (Aliss Trong Đám Cháy), Melancholy và A Shining (Nỗi Buồn ) Và Sự việc Sáng ).
Nói chuyện với đài truyền hình nhà nước Na Uy NRK, Fosse cho biết ông đã “chuẩn bị tinh thần minh thập kỷ qua” rằng ngày này có thể đến.
Những người trả tiền trước đây – được trao đổi cho cả một tác phẩm chứ không phải một cuốn sách – bao gồm Toni Morrison, Doris Lessing, Gabriel Garcia Marquez và Bob Dylan.
Phản hồi với thông báo
Sinh năm 1959, tại Haugesund trên bờ biển phía Tây Na Uy, Fosse lớn lên ở Strandebarm. Năm 7 tuổi, ông sắp chết trong một dịch vụ tai nạn, điều mà ông nói là “trải nghiệm quan trọng nhất” trong thời thơ mộng của ông và đã “tạo” ông trở thành một nghệ sĩ.
Tác phẩm của Fosse bao gồm 40 vở kịch – được trình diễn trên khắp thế giới bằng nhiều ngôn ngữ – cùng với tiểu thuyết, tiểu thảo, tuyển tập thơ, sách thiếu nhi và bản dịch.
’Chủ nghĩa tối giản Fosse’ (Chủ nghĩa tối giản Fosse)
Ban tổ chức giải thưởng cho biết Fosse có thể được so sánh với các nhà văn hiện đại đại trước đây như đồng hương Na Uy Tarjei Vesaas cũng như Samuel Beckett, Thomas Bernhard, Georg Trakl và Franz Kafka.
Chủ tịch ủy ban Nobel Anders Olsson nói ông là “một nhà văn xuất sắc về nhiều mặt”. “Ông ấy làm bạn cảm động sâu sắc khi bạn đọc ông ấy và khi bạn đã đọc một tác phẩm thì bạn phải tiếp tục .
Điều đặc biệt ở ông là sự gần gũi trong cách viết của ông. Nó đến những cảm xúc sâu sắc nhất mà bạn có – những lo lắng, bất an, những câu hỏi về sự sống và cái chết – những điều mà mỗi con người thực sự phải đối diện ngay từ đầu. “
“Theo nghĩa đó, tôi nghĩ ông ấy đã vươn xa và có một tác động phổ biến nào đó đối với mọi người viết thứ ông ấy. Và không quan trọng đó là kịch, thơ hay văn xuôi – nó đều có cùng sức hấp dẫn đối với thể loại cơ bản này, ” tính nhân văn.”
Học viện cho biết tiểu thuyết của ông “được giảm bớt rất nhiều theo một phong cách được gọi là ‘chủ nghĩa tối giản Fosse’”.
Olsson ca ngợi các vở kịch bao gồm Ai đó sẽ đến – vì “sự giảm thiểu tối thiểu để ngôn ngữ và hành động kịch tính” – cũng như Cái tên, Giấc mơ mùa thu và Những biến thể của cái chết.
Ông nói, “tác phẩm văn xuôi vĩ đại” của Fosse là Septology gần đây của ông – gồm bảy phần được tập hợp thành ba tập: The Other Name, I Is Another và A New Name (Tên Khác, Tôi Là Khác và Một Tên Mới) . Đoạn độc thoại diễn ra phải như vô tận và không có điểm dừng trong khoảng thời gian bảy ngày, mô tả một nghệ sĩ lớn tuổi đang nói chuyện với chính mình như một người khác.
Olsson nói: “Septology là một tác phẩm quan trọng, đồng thời là nỗ lực của ông trong công việc hòa giải với số phận của chính mình, một lời ca ngợi người vợ đã khuất của mình [và] giải quyết sự nghiệp họa sĩ của mình chính là mình”.
Đối với những độc giả đang tìm kiếm thứ gì đó ngắn hơn, cuốn tiểu thuyết ngắn Ngày Sáng Và Tối Năm 2000 của Fosse là “một tác phẩm nhỏ tuyệt vời”.
Các giải thưởng Nobel được trao từ năm 1901, đã nhận được những thành tựu về văn học, khoa học, hòa bình và kinh tế sau này.
Giải thưởng văn học được trao cho “người đã tạo ra trong lĩnh vực văn học tác sản phẩm sắc nhất theo hướng lý tưởng”, theo di chúc năm 1895 của doanh nhân và nhà từ thiện người Thụy Điển Alfred Nobel.
Không có danh sách tuyển chọn nào được công bố cho giải thưởng này, nhưng Salman Rushdie, Can Xue, Margaret Atwood và Haruki Murakami được chọn nằm trong số những ứng viên tiềm năng khác.
Năm, nhà văn Pháp Annie Ernaux đã chiến thắng vì những gì hội đồng đánh giá là một sản phẩm “không khoan nhượng” kéo dài 50 năm khám phá “một cuộc đời được đánh dấu bởi sự chênh lệch lớn về giới tính , ngôn ngữ và giai cấp”.
(Phỏng dịch bài viết của Paul Glynn )
(Jon Fosse: Tác giả và nhà viết kịch người Na Uy ‘sáng tạo’ đoạt giải Nobel Văn học)
Thật vinh dự khi Jon Fosse được giải Nobel Văn học
Thật sự cực kỳ khi văn học bắt nguồn từ miền Tây Na Uy lại dễ dàng lan truyền khắp thế giới đến vậy.
Inger Merete Hobbelstadi
Tác giả và nhà viết kịch bản Na Uy Jon Fosse hôm nay đã nhận được giải thưởng văn học cao quý nhất thế giới, giải Nobel Văn học.
Cần có thiết bị tự động để đào lên và thực hiện một công cụ cắt đường. Những gì bạn cắt thành công sẽ trở nên nhỏ hơn nhưng bạn cũng phải tin rằng nó sẽ tốt hơn. Mạnh mẽ hơn.
Jon Fosse có một sự tự tin như vậy. Trong suốt bốn mươi năm làm nhà văn, ông đã cắt giảm, cắt giảm các bản văn của mình thành một cái cơ bản, cứng mở và có sức thuyết phục. Anh đã cảm nhận được những câu văn ngắn, có khi ngắt câu, thường không.
Mats Malm, thư ký thường trực của Viện Hàn lâm Thụy Điển, thông báo rằng Jon Fosse sẽ nhận giải Nobel Văn học năm 2023.
Và ông có vẻ không quá ngạc nhiên khi hôm nay có thông báo rằng ông đã được trao giải Nobel Văn học. Rằng rất nhiều người đọc nhiều nhất trên thế giới cho rằng tác phẩm của ông là hay nhất thế giới.
Theo cách nào đó, cũng không có lý do gì để gây ngạc nhiên. Fosse đã được đề xuất trở thành một nhân vật được yêu thích tại giải Nobel trong nhiều năm. Ngày càng có nhiều nhà phê bình và học giả hàng đầu của nhiều nước bày tỏ lòng kính trọng đối với ông.
Năm ro, nhà phê bình nổi tiếng Merve Emre đã xuất hiện tại Giải thưởng Sách Quốc gia Hoa Kỳ trong bộ váy dạ hội màu xanh hoàng gia với “Septology”, tiêu đề tiếng Anh cho tác phẩm chính của Fosse, được ác quỷ xung quanh eo.
Nhưng sau đó nó vẫn còn khá áp đảo. Nền văn học rất đặc biệt, bắt nguồn từ văn hóa Nynorsk và vùng đất phía Tây Na Uy, dễ dàng lan truyền khắp thế giới rộng lớn.
Ole Johan Skjelbred và Fridtjov Såheim trong vở kịch được phê bình đánh giá giá cao vở kịch “Eg er vinden” của Jon Fosse năm 2007. Việc Fosse sử dụng phản chiếu, doppelgangers và lặp lại được sử dụng rộng rãi trong vở kịch.
Điều này về thế giới rộng rãi là quan trọng. Đã không có nhiều năm kể từ khi Viện Hàn Lâm Thụy Điển, nơi chọn ra người giải Nobel Văn học, trông giống như một cái bóng của chính nó. Hội đáng kính được vua Gustav III thành lập vào năm 1786 và trao giải thưởng văn học lần đầu tiên vào năm 1901. Các thành viên đều có mẫu số chung đáng kính là “De Aderton”.
Nhưng khi một trong những thành viên học viện, Katarina Frostenson, bị buộc tội tấn công tình giáo dục, một số nhiệm vụ đã xảy ra trong căn hộ của học viện, điều đó đã dẫn đến một cuộc tranh chấp nội bộ gay Kích hoạt.
Những câu hỏi mới được đặt ra là liệu có ai thực sự cần phải nắm giữ một vị trí cao quý như vậy và được ảnh hưởng đến sự tôn trọng như “De Aderton” cho đến lúc đó có thể ra phải làm hay không. Nếu họ đã trở nên kiêu ngạo, đề cao đạo đức thông thường. Arnault sau đó bị kết án treo cổ.
Cách đây đã lâu: Đã 23 năm kể từ khi Jon Fosse nhận được giải thưởng Nhà viết kịch Bắc Âu năm 2000.
Một số thành viên học viện, những người được chọn sẽ ngồi đó suốt đời, đã biến mất. Nhưng rồi họ đã vững chắc trở lại, và vào năm 2023, chúng tôi lại ngồi đây, mắt mở to và tai vểnh lên, chờ cánh cửa vàng trắng của Học viện mở ra, để chúng tôi biết tên người chiến thắng năm nay.
Có thể do không có bất kỳ cơ sở tương thích nào. Viện Hàn lâm Thụy Điển không giảm, ảnh hưởng của nó không bị suy giảm đáng kể, bởi vì mọi người đều thực sự biết rằng không có gì có thể thay thế được họ. Không ai khác có nhiệm vụ đọc văn học từ khắp nơi trên thế giới, được dịch một phần dành riêng cho họ, rồi nói ra những gì họ cho là hay nhất.
“Gia đình Aderton” chỉ là con người, họ phải đảm bảo cung cấp cho các nhà hoạt động hành lang và PR, và quá trình tìm ra người chiến thắng là con người và có thể mắc sai lầm. Nhưng họ là những người duy nhất trên thế giới có công việc như vậy nên giá vẫn cao chất lượng.
Văn bản của Fosse được yêu cầu diễn đàn thực hiện với nhịp điệu gợi ý mà họ được lấy từ bàn tay của tác giả. Đây là Anne Marit Jacobsen trong “Buổi sáng và buổi tối” tại Nhà hát Quốc gia năm 2015.
Chiến thắng của Jon Fosse cũng thật tuyệt vời vì đây là nền văn học thực sự đòi hỏi bạn phải bước chân vào thế giới văn học. Rất nhiều thứ được viết và tạo ra mang tính hướng dẫn Ngoại một cách lo lắng, Ngước vào các nhóm mục tiêu cụ thể, lo lắng không được hiểu. This is not a field valid Fosse.
Khi tôi đọc một bản văn của Fosse hoặc xem một vở kịch của anh ấy ở rạp, tôi có cảm giác như đang bước vào một khu rừng xa lạ. Thông thường, các nhân vật chính không có tên, không có đặc điểm bên ngoài. Họ lặp đi lặp lại lời thoại của họ.
Nó có thể nhắc nhở một người về việc phục vụ trong phòng thờ, hoặc về những nỗi lo lắng của một cơn căng thẳng. Nhịp điệu có thể bị ngừng lại. Dần dần, bạn nhận thấy nội dung của các dòng thay đổi từng chút một sau mỗi lần lặp lại. Ý nghĩa thay đổi gần như không thể nhận ra. Bạn ngày càng có nhiều quan điểm hơn, ngày càng có nhiều cái nhìn sâu sắc hơn. Bạn càng đi sâu hơn vào khu rừng.
Tác phẩm chính của Jon Fosse, “The Septology”, được trưng bày tại Học viện Thụy Điển, nơi hôm nay người ta thông báo rằng Fosse sẽ đoạt giải Nobel Văn học năm 2023. Có lẽ tác phẩm chính của Jon Fosse, bộ tiểu
học thuyết Septologien, đã được nêu bật trong phần giải thích do tại sao ông đã nhận được giải thưởng năm nay. Chắc chắn anh ấy cảm thấy rất phấn khích khi không được giải thưởng cho đến khi thực hiện lời hứa này, gửi đến thế giới câu chuyện kể về rất nhiều chủ đề mà anh ấy đã theo đuổi: Sự sống và cái chết, hiện thực và tưởng tượng, nghệ thuật và tôn giáo, quá khứ và hiện tại, chủ nghĩa hiện thực hữu hình, đời thường với những đám mây tâm linh phía trên.
Nhưng tác giả xuất sắc này đã mang lại cho Viện Hàn lâm Thụy Điển rất nhiều điều để tự hào. Trong khi viết về các tác phẩm của chính mình, ông cũng đứng đằng sau một số câu chuyện kể hay, bao gồm cả những tác phẩm kịch lâu đời nhất từ thời cổ đại Hy Lạp.
Hiện tại, những lời của Fosse có thể được nghe tại Det Norske Teatret. Gjertrud Jynge đóng một trong những vai chính trong “Oresteia” của Aeschylus, được viết lại bởi Fosse.
Đối với những ai muốn nghe Fosse, không chỉ đọc anh ấy, bạn có thể trải nghiệm việc kể lại “Oresteia” của Aeschylus vào mùa thu này tại Det Norske Teatret. Và ở đó, khi kể lại những văn bản gần 2.500 năm tuổi, người ta nghe thấy một giọng nói vẫn mang phong cách Fosse-esque không thể nhầm lẫn, trong số những thứ khác mà ông đưa ra ngôn ngữ Nynorsk cho các nữ thần báo cáo.
Cậu bé Orestes phát hiện mẹ mình đang giết cha mình, và danh dự hoàng cậu phải giết mẹ mình để trả thù. Nữ thần báo thù tấn công anh ta một cách điên cuồng, và khi thần Apollon cho rằng Orestes chỉ hành động theo ý muốn của các vị thần, họ hét lại:
Apollon
bạn là một vị trí
nhưng bạn đã quên sự thay đổi mù quáng
trong bóng tối dày đặc
Nghỉ ngơi khá ngắn
Bạn đã vi phạm pháp luật
Những luật cổ nhất như lagnad
được đưa vào tâm hồn và có thể xác nhận của con người
Bạn bất kỳ luật nào Bạn
ngồi dậy chống lại lagnad
Bạn không thể bảo vệ một tên tội phạm
đã sát hại mẹ vỗ của mình
Có những câu thơ phải như vang vọng khắp nơi khi bạn đọc.
Xin chúc mừng Jon Fosse.
Cựu SV 2 Khóa LƯƠNG VĂN CAN (69-73) & HUỲNH THÚC KHÁNG (70-74) - ĐHSP HUẾ 